Molise is voor de meeste toeristen een onbekende regio. Slechts weinige kennen de schoonheid en veelzijdigheid van de op één na kleinste regio gelegen in centraal-zuid Italië. Tot aan 1963 vormde de Molise een regio met het noordelijk gelegen Abruzzen. Molise ligt aan de Adriatische zee en strekt tot aan de rug van van de Apennijnen. Hoog in de bergen is het skigebied Campitello Matese en populair skiresort Capracotta. Een sneeuwzekere en populaire wintersportbestemming in midden-Italië.
Het landschap is bergachtig tot heuvelachtig en loopt geleidelijk af naar een kustlijn van 40 km met witte zandstranden. De regio is onderverdeeld in twee provincies; Campobasso en Isernia. Grootste steden van Molise in volgorde van grootte zijn de gelijknamige Campobasso, Isernia en de kuststad Termoli.
Molise heeft een geschiedenis van duizenden jaren aan cultuur en tradities. Eeuwenoude abdijen, kastelen en kleine steden getuigen hiervan. Een aantal archeologische vindplaatsen zijn mede te bezoeken voor toeristen. Waar vele eeuwenoude tradities in Italië langzaam dreigen te verdwijnen of inmiddels zijn verdwenen, zijn tradities in Molise kenmerkend voor de regio.
Twee etnische minderheden zijn nog overgebleven in Molise; Molise-Albanezen en Molise-Kroaten. Waar de Molise-Kroaten Ouddalmatisch spreken, spreken de Molise-Albanezen Arbëresh, een afgeleide taal uit het Albanees. Het landschap van is door de eeuwen heen in strijd geweest met het natuurgeweld, ook de Tweede Wereldoorlog heeft duidelijk zijn sporen achtergelaten, maar de bewoners zijn altijd strijdbaar geweest om te herbouwen.
Molise ontdekken
Campobasso
Een bezoek aan de oude stad Campobasso staat op ons to-do lijstje Molise. Deze kleine stad straalt cultuur en geschiedenis uit. Tijdens de wandeling door Campobasso wordt het imposante kasteel van Monforte uit 1459 bezocht. Het kasteel domineert Campobasso met zijn torens en kantelen.
Het provinciaal Samnite Museum vind je in het gerestaureerde Palazzo Mazzarotta in de binnenstad van Campobasso. Hier worden oude beschavingen en kostbare overblijfselen tentoongesteld van de volkeren die leefden in de regio Molise. Zoals de Samnieten, een volk dat hier leefde van 600 tot 300 jaar v.Chr. en vocht tegen de Romeinen. Nabij Campobasso kun je de goed bewaarde Romeinse ruïnes in Saepinum bezoeken.
Tratturi
Diepe ravijnen en valleien maken het moeilijk om je te verplaatsen door Molise en hier vinden de Tratturi hun oorsprong. Dit zijn eeuwenoude graspaadjes die lopen door de heuvels en bergen van Molise, ze zijn uniek voor deze regio en worden nog steeds gebruikt. Boeren vervoeren hun veestapel maar ook oogsten over de Tratturi om hun handel te verkopen in de aanliggende dorpen.
Volgens traditie wordt eind juli in het middeleeuwse dorp Jelsi het jaarlijkse graanfeest gehouden. Met zang, dans en gezamenlijk eten en drinken wordt bedankt voor de goede oogst. Beleef een unieke ervaring en loop mee met de karavanen die over de Tratturi lopen van dorp naar dorp.
Isernia
Schilderachtige straatjes en smalle pittoreske steegjes vind je in de historische stad Isernia. Alleen dit is een wandeling door het stadje al waard. Bezienswaardigheden zijn de heilige Fontana della Fraterna, kathedraal San Francesco, Palazzo San Francesco en museum Santa Maria delle Monache. Fontana della Fraterna, fontein van de broederschap, is een door de paus ingewijde fontein. De fontein dateert uit de 14e eeuw.
Kathedraal San Francesco is gebouwd op een voormalige tempel uit de derde eeuw v.Chr. Dit gebeurde in opdracht van Franciscus van Assisi in 1222 tijdens een bezoek aan de stad. In het Palazzo San Francesco zetelt het stadsbestuur van Isernia. Museum Santa Maria delle Monache bevindt zich in het Romaanse klooster van Santa Maria Assunta. Archeologische vondsten van meer dan 730.000 jaar geleden van paleolithische nederzettingen zijn hier te bekijken. Isernia is hiermee één van de oudste nederzettingen van Europa.
Termoli
De badplaats Termoli is een ontwikkelde toeristenplaats voor een heerlijke zonvakantie aan de kust. Bekende kledingmerken vind je hier in de winkelstraten. Brede zandstranden grenzend aan het heldere water van de Adriatische zee. Elk jaar ontvangt regio Molise het ecolabel “Bandiera Blu” voor het schone zeewater van hun kust. En natuurlijk heerlijk eten aan de boulevards. 
Ontwikkeling van het toerisme heeft hier niet stilgestaan. De historische binnenstad bevind zich op een klein schiereiland. Indrukwekkend is de stadswal die recht de zee inloopt en de oude vuurtoren. Oude visserstradities vind je hier nog terug aan de kustlijn, waaronder de historische trabocchi. Vissershuisjes in zee en typerend voor de regio Molise en Abruzzen.
Tremitische archipel
Vanaf Termoli kun de veerpont nemen naar de Tremitische Eilanden voor een kort bezoek om daar bijvoorbeeld te zwemmen of te wandelen. Veel tijd is er niet om echt te ondernemen en waarschijnlijk zal je meer tijd verblijven op de boot. In het hoogseizoen zijn de baaien met de strandjes overvol, houd hier rekening mee en stel je hierop in. Wel een ervaring die je niet mag missen tijdens je bezoek aan Molise. San Nicola en San Domino zijn de grootste eilanden waarvan San Nicola de dichtstbevolkte en het centrum van de vijf eilandjes die de archipel vormen in de Adriatische Zee. De niet benoemde eilandjes heten Capraia, Cretaccio en Pianola, deze zijn niet bewoond.
Andere bezienswaardigheden en tradities in Molise zijn heuveldorpjes Pietrabbondante en Venafro; Het dorpje Agnone, bekend om de ambacht en specialisatie in klokkengieten.
Evenementen in de regio Molise; Het Lamsfeest in Capracotta; Internationale doedelzakfestival in Scapoli; Truffelbeurs in San Pietro Avellana; De fakkeltocht van Agnone “La N`docciata”, verlichte processie in traditionele klederdracht dat elk jaar in Agnone plaatsvindt (meer lezen);
